GOTOWY NA ŁOWY? Aleksander Puszkin- „Bajka o rybaku i rybce”.

Co jest najśmieszniejsze w ludziach:

Zawsze myślą na odwrót: spieszy im się do dorosłości, a potem wzdychają za utraconym dzieciństwem. Tracą zdrowie by zdobyć pieniądze, potem tracą pieniądze, by odzyskać zdrowie. Z troską myślą o przyszłości, zapominając o chwili obecnej i w ten sposób nie przeżywają ani teraźniejszości ani przyszłości. Żyją jakby nigdy nie mieli umrzeć, a umierają, jakby nigdy nie żyli.

                                                                             Paulo Coelho, fragment z książki „Być jak płynąca rzeka”

„Bajka o rybaku i rybce” – uwielbiam ten utwór, choć na początku byłam nastawiona do niego dość sceptycznie.  Szybko jednak przekonałam się, że jest bardzo pouczający i niesie ze sobą wiele uniwersalnych prawd o ludzkiej naturze – chciwej, skupionej na sobie, niezadowolonej, niepotrafiącej docenić tego, co ma…

Każdy z nas dąży do realizacji pewnych celów, spełniania swoich marzeń, jednak czy osiągając upragniony cel potrafimy to docenić, napawać się szczęściem, być tu i teraz i cieszyć się z tego, co mamy? Czy nie jest tak, że zaraz pojawia się uczucie niedosytu: chcę więcej, chcę lepiej… W pogoni za zyskiem tracimy poczucie spełnienia. W końcu, zaślepieni żądzą, możemy stracić wszystko.

Bajka Puszkina skłania do takich właśnie refleksji. Utwór znajduje się na liście lektur obowiązkowych w szkole podstawowej. Cykl zajęć związanych z tym tekstem realizuję pod hasłem „MIEĆ” kosztem „BYĆ”. Podczas omawiania zwracam uwagę dzieci na następujące zagadnienia:

Omówienie elementów świata przedstawionego:

 – czas, miejsc akcji, bohaterowie – uzupełniamy odpowiednią część karty pracy:

– wydarzenia :

Uczniowie otrzymują ilustracje przedstawiające wydarzenia z utworu. Układają je w kolejności chronologicznej. Do każdej ilustracji wyszukują odpowiednie cytat z tekstu, a następnie nadają jej tytuł. W ten sposób powstaje ramowy plan wydarzeń. Na koniec wybrany uczeń redaguje ustnie podstawie ilustracji krótkie streszczenie utworu. Ilustracje znalazłam w jednym z wydań utworu opublikowanym na stronie:

http://www.orsza.nazwa.pl/images-media/wszystko-o-szkole/I-03-lektury/puszkin-bajka-o-rybaku-i-rybce.pdf

Niżej podałam też inną propozycję pracy z ilustracjami.

W ramach utrwalenia umiejętności rozpoznawania elementów fantastycznych i realistycznych uczniowie wskazują wydarzenia prawdopodobne i nieprawdopodobne w utworze.

Omawiamy motywy postępowania bohaterów:

Uczniowie na podstawie tekstu uzupełniają kolejną część karty pracy – analizują poszczególne życzenia żony, a także znajdują w tekście fragmenty zawierające opis morza w momencie, gdy rybak przekazuje rybce polecenia małżonki. Można poprosić o podkreślenie w znalezionych cytatach wszystkich czasowników, aby wyeksponować zachowanie wody. Po skończonej pracy uczniowie powinni wysunąć wnioski – co może symbolizować zmieniająca się pogoda, jakie emocje rybki może odzwierciedlać?

Następnie zastanawiamy się, dlaczego ostatnie życzenie kobiety nie zostało spełnione – dlaczego rybka nie tylko nie zrealizowała pragnienia kobiety, ale dodatkowo cofnęła swoje dotychczasowe dary?

Należy zwrócić uwagę dzieci na to, jak i dlaczego reagowała żona rybaka na dotychczas spełniane przez rybkę zachcianki i dlaczego żadne ze spełnionych życzeń nie przynosiło jej radości. Uczniowie mogą uzupełnić kartę pracy dotyczącą cech staruchy. Zastanawiamy się również nad tym, w czym tkwił błąd popełniany przez rybaka, dlaczego ulegał małżonce – wymieniamy wady i zalety bohatera.

Uczniowie analizują związki wyrazowe zapisane w karcie pracy – objaśniamy ich znaczenie i związek z treścią utworu. Jako podsumowanie tego etapu formułujemy przesłanie płynące z tekstu.

 Jeżeli czas pozwoli, można sobie pozwolić na odegranie scenek dramowych: konferencję prasową z udziałem głównych bohaterów:  jeden z uczniów wciela się w rolę rybaka, uczennica – w rolę kobiety, a trzeci uczeń – rybki. Pozostali uczniowie odgrywają rolę dziennikarzy – zadają pytania, na które odpowiadają główni bohaterowie.

Podsumowanie:

Aby jeszcze bardziej urozmaicić lekcję, przygotowałam zestaw pytań sprawdzających znajomość lektury. Uczniowie podzieleni będą na grupy.

Liderzy łowią rybki. Na odwrocie każdej zapisano numerek. Uczeń odczytuje numer złowionej rybki, otwiera kopertę oznaczoną tym samym numerem i czyta treść zadania. Jeśli grupa je wykona, zabierają rybkę, jeżeli nie, odkładają ją na miejsce.

W obu wersjach wygrywa ta grupa, która złowi najwięcej ryb/ otrzyma najwięcej punktów.

W zestawie znajdują się pytania związane z ilustracjami, o których wspomniałam wyżej:

Zestaw pytań do pobrania TU:

Ilustracje, których dotyczą pytania 1-5 pobrane z :

http://www.orsza.nazwa.pl/images-media/wszystko-o-szkole/I-03-lektury/puszkin-bajka-o-rybaku-i-rybce.pdf

test

O co Ty poprosiłbyś złotą rybkę, gdyby mogła spełnić Twoje życzenie?

About the author

Monika.Iwanowska

View all posts

2 komentarze

  • Bardzo dobry pomysł na niełatwą dla dzieci lekturę obowiązkową. Dziękuję za możliwość skorzystania z pomysłu 🙂

Skomentuj Ulka Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *